Карнеги-Меллона университети олимлари "Одамларни лотерея чипталарини сотиб олишга нима ундайди?” деган саволга жавоб излаб, тадқиқот ўтказишган.

Давлат лотереяларида тушган маблағнинг ҳар долларидан фақат 53 центигина ютуқ учун ишлатилади, дейди олимлар. Бироқ ютиб олиш имконияти жуда кам бўлса-да, одамлар таваккал қилишдан ва омадларини синаб кўришдан чарчамайдилар.

Бундай ҳолатни барча қирралари билан тадқиқ этиш учун олимлар ўзига хос усул танлашган. Улар Питтсбург автобус станциясида кўнгиллилардан анкета сўровларини олиш йўли билан (уларнинг ўзларидан тадқиқот сабабларини яширган ҳолда) бунга эришишди ва сўровда иштирок этганларни шартли равишда икки гуруҳга бўлишди.

Биринчи гуруҳга "Сизнинг йиллик даромадингиз қанча?” деган савол билан мурожаат қилишиб, вариантлар сифатида "100 минг доллар атрофида”, "100 дан 200 минг долларгача”, "200 дан 300 минг долларгача”, деган жавобларни қўйишган. Иккинчи гуруҳга эса мазкур саволга қўйилган жавоб вариантлари сифатида "10 минг доллар атрофида”, "10 дан 20 минг долларгача”, "20 дан 30 минг долларгача”, "30 дан 40 минг долларгача”, деган жумлаларни кўрсатишган.

Барча саволларга жавоб олингач, уларнинг барчаси 5 доллардан беришган (гўёки сўров ўтказишда ёрдам берганлиги учун тақдирлаш мақсадида) ва бу пулга лотерея сотиб олишни таклиф қилишган. Худди мана шу жойда биринчи гуруҳ ўзларини камбағалдек, иккинчи гуруҳдагилар эса бойлардек тутишган.

Бунинг сабаби "камбағаллар” гуруҳидагиларнинг тенг ярми берилган пулга лотерея олмаган бўлса, "бойлар”нинг аксарияти ҳеч иккиланмай ўз омадини синаб кўришга қарор қилган.

Шунингдек, олимлар чипта сотилаётган жойларда кузатув ташкил этиб, лотереяларни кимлар сотиб олаётганини кузатишган ва бу ерда ҳам иккинчи гуруҳ вакилларининг кўпроқ эканини аниқлашган. Шундан сўнг тадқиқотчилар қатъий қарорга келишди: Камбағаллик лотерея чипталарини сотиб олишга ундовчи энг муҳим омил! Қашшоқ одамлар ўзларининг муаммоларини имконият жуда кам бўлган шундай ўйинлар ва тасодифлар орқали ҳал этишдан умидвор бўлишади. Шу боис олимлар ҳукуматга айнан мана шу гуруҳдагиларга алоҳида эътибор бериш лозимлигини маслаҳат беришган.